माँ तुझे सलाम

विजयी विश्व तिरंगा प्यारा..

झंडा उँचा रहे हमारा..

हे भारत माते, तुला तुझ्या लेकरांचे कोटी कोटी प्रणाम. निसर्गाचं वरदान लाभलेलं तुझं रूप जगाला मोहित करून सोडतं.  विविधतेतून एकता निर्माण करणारी लोकशाही लोकांनी लोकांसाठी स्थापन करून ती टिकवून ठेवणारी म्हणून जग तुझं कौतुक करतं. तू शेतीप्रधान देश म्हणून नावा रुपाला आलीस. तुझा हिरवागार शालू, शेतीचा रंग आपल्या तिरंग्याला मिळाला. निर्मलता, शुद्धता, पवित्रता यांचं प्रतीक असलेला शुभ्र रंग आणि त्यात क्षमा शांतीचं अशोक चक्र, तुझी प्रतिमा अधिकच उजळवते तर शूरतेचा, वीरतेचा, पराक्रमाचा असा भगवा रंग उठून दिसतो.  असा तिरंगा घेऊन तू दिमाखानं उंच मानेनं जगात ठळक पणे दिसतेस. ऋषीमुनी, देव देवळे, डोंगर दऱ्या, वाळवंट, पवित्र नद्या, चंद्र सूर्याची उपस्थिती, या सर्वांनी तुझं रूप स्वर्गातून उतरलेल्या देवतेसारखं भासतं. अशा या सुजलाम सुफलाम भूमीवर आमचा जन्म झाला म्हणून आम्ही स्वतःला भाग्यवान समजतो. तुझ्या अंगाखांद्यावर आम्ही मुक्तपणे लहानाचे मोठे झालो. तुझ्या रक्षणासाठी आमचे जवान सदैव शीर हातावर घेऊन अहोरात्र सेवा बजावत असतात. तुझ्याच कुशीतून तू शिवाजी, आंबेडकर, गांधीजी, विनोबा भावे, टिळक, आगरकर, इत्यादीं सारखी रत्न जन्माला घातलीस. त्याच भूमीत तू आम्हा सामान्य माणसांना जन्म दिलास. परकीयांच्या हातातून तू सुटलीस खरी, पण मोघलांनी तुझे हाल केले. मोड तोड केली, तर इंग्रजान्नी तुझी लूट केली. आता तू नव्या जोमानं दिमाखानं जगाच्या नकाशावर मानानं मिरवतेस! आम्हाला तुझा अभिमान आहे.

स्वातंत्र्य मिळून ७० वर्ष झाली. डॉक्टर बाबासाहेब आंबेडकरांच्या घटनेप्रमाणे चार स्तंभांवर आज आपला राज्यकारभार चालतो आहे. पण आताची परिस्थिती पाहता आपल्याला मिळालेल्या स्वातंत्र्याचा जरुरी पेक्षा जास्तच दुरुपयोग करतोय असे वाटत नाही का? जसजसा स्वातंत्र्यकाळ  मागे पडत चाललाय तसतशी देशभक्तीही विरळ होत चालली आहे असे वाटते.   पूर्वी १५ ऑगस्ट, २६ जानेवारी हे दिवस राष्ट्रीय सण म्हणून साजरे होत होते. ठिकठिकाणी प्रभातफेऱ्या, पोवाडे, समरगीते यांनी रस्ते फुलून जायचे. ज्यांनी या देशासाठी आपलं जीवन अर्पण केलं ते देशभक्त आम्हाला जवळचे वाटायचे. त्यांच्या पराक्रमाचे गुणगान गाताना वीरश्री संचारायची.  तर आज उच्चशिक्षित मुलांना या भारतरत्नांची नावं  देखील माहित नाहीत! आता  झेंडावंदन ही फक्त शिक्षकांची जवाबदारी बनली आहे.

इंग्रज गेले पण त्यांची संस्कृती आम्ही राजरोसपणे चालवितो आहे. देशाच्या परंपरेचा त्यात काहीच संबंध उरला नाही. इंग्रजाळलेल्या शिक्षणाने मातृभाषेचा ऱ्हास होत आहे. देववाणी समजली जाणारी संस्कृत भाषा शेवटच्या घटका मोजत आहे. भारतातल्या संस्कृतीचा शास्त्रीय दृष्टीने परदेशात अभ्यास चालतो आणि आम्ही आपल्याच परंपरा व संस्कृतीला नाकारण्यातच मोठेपणा मानू लागलो. माय जिवंत असतानाच या मावशीला (इंग्रजी) जवळ करून नव्या युगाची नवी क्षितिजे गाठण्यासाठी आईच्या प्रेमाकडे दुर्लक्ष करून परदेशात उदरनिर्वाहाचे साधन बनवले आणि देशाशी घट्ट असलेली आपली नाळ तोडून फक्त “कशासाठी पोटासाठी” तेवढच ज्ञान घेऊन तिकडेच स्थायिक होण्यात धन्यता  मानू  लागलो.   आज ओढवलेल्या परिस्थितीत उचलबांगडी होताच हीच भारतमाता आपला मळका पदर घेऊन त्यांना पुन्हा आसरा देत आहे.

ज्या देशात शेतीला प्राधान्य होतं, शेतकऱ्यांचा अन्नदाता म्हणून आदर होता, त्याच भारतमातेच्या या पुत्रांना आत्महत्येची पाळी यावी? जिथं प्रत्यक्ष श्रीकृष्ण गोपाळ रूपानं गाई गुरांचं रक्षण करत होता, तिथं आजच्या काळात आमचे समाजसेवक रस्त्यावर लाखो लिटर दूध मातीमोल करून आपल्या मागण्या मान्य करायला सांगताहेत! भाजीपाला नीट आला नाही म्हणून त्याला जमीनदोस्त केल जातंय. अनेक बालक कुपोषणानं दम तोडत आहेत. गरिबातील गरीब माणूस कांदा-भाकर खाणारा, त्याला पन्नास/शंभर रुपये किलो ने कांदा खावा लागतोय!  देशभक्त आणि समाजसेवक यांच्या व्याख्याच बदलल्या आहेत. सामाजिक सेवेच्या नावाने मतांचा जोगवा मागणारे धुरंधर समाजकार्यकर्ते आपल्याच जीवावर राज्यकरते बनतात. सरकार नावाच्या सारीपाटावर बुद्धिबळाचा डाव मांडून राजकारण करण्यात सराईत असलेले हे “देशसेवक” जनतेला वेळोवेळी आपल्या हातातलं बाहुलं बनवण्याची खेळी बेमालूम करतात. जनतेच्या हितासाठी तळागाळातील जनतेला जगणं सुसह्य व्हावं ह्यासाठी यांचं सरकार बनवलं जातं. पण तिथं गेल्यावर मात्र सत्तेच्या मदाने उन्मत्त होऊन शासन नावाच्या कुरणात चरायला शिकतात.  लाल दिव्याची गाडी मिळताच जनतेकडे दुर्लक्ष करून आपल्याच सात पिढ्यांची व्यवस्था करण्यात मग्न होतात. घटनेत नमूद केलेली समता, बंधु  भाव, स्वातंत्र्य यापासून जनतेला  कसं परावृत्त करायचं याचं ज्ञान त्यांना आपोआप अवगत होतं . म्हणून अजून तरी जात धर्म पंथ यांना जिवंत ठेवण्यात ते यशस्वी झाले आहेत. 

लोकशाही चे चार मुख्य स्तंभ, नोकरशाही,  संसद, न्यायालय व प्रसारमाध्यमं यांची हालत काय झाली आहे हे  प्रत्येक नागरिक जाणतो आहे. सरकारी नोकरी म्हटले कि भ्रष्टाचार शब्द समोर येतो.  राज्यकारभार चालवण्यासाठी जनतेने ज्यांना सरपंचापासून खासदारापर्यंत विविध पदावर नियुक्त केले त्याची जाणीव सतत असावी म्हणून त्यांच्या कार्यालया बाहेर ठळकपणे “आम्ही जनतेचे सेवक आहोत, मालक नाही” अशी पाटी लावावी. काही खाती तर खाण्यासाठीच बनवलेली असावीत असे वाटते. “आम्ही काय कोणाचे खातो रे” असा अविर्भाव! संसदेबद्दल काय बोलावे? बेशिस्त, दांडगट मुलांचा वर्गच जणू!

न्यायालयाची प्रतिमा अजून तरी चांगली असली तरी असंख्य प्रलंबित खटले, न्यायाला विलंब, “प्राण जाये पण हयातीत न्याय न मिल जाये”.  कायद्यातील पळवाटा आधी शोधल्या जातात.

प्रसारमाध्यमं हा जनता आणि राज्यकर्ते यांच्या मधला दुवा आहे. पण यांची आजची स्थिती काय आहे? नकारात्मक बातम्यांची खैरात. अनेक तिखट-मीठ लावून चटपटीत भेळी सारख्या बातम्या आणि पुढे प्रकरणाचा पाठपुरावा नाही! नावडतीचे मीठ अळणी तसं सत्ताधारी पक्षाला पाण्यात पाहायचं. चांगल्या योजना, चांगली कामं, याना डावलून “त्या” बातमीचा विपर्यास करायचा. चांगल्या गोष्टीपासून जनतेला दूर ठेवण्याचा प्रयत्न करायचाअसा हेतू. 

असे असले तरी, हे भारत माते, आम्ही तुझी मुलं कशीही असलो तरी आमचे तुझ्यावर खूप प्रेम आहे. तुला मेटाकुटीला आणणारी तुझी ही लेकरं खोडकर, मस्तीखोर, लुटारू, जनतेला आपल्या तालावर नाचवणारे मदारी, काळा बाजार करणारे व्यापारी, अनीतीनं मिळवणारे धन-दांडगे , चोर-दरोडेखोर यांच्या अस्तित्वाने तू बेजार होतेस, तर सदाचारी, खेळकर, सज्जन, आज्ञाधारी, प्रेमळ, डॉक्टर, वकील, पोलीस, जवान, शिक्षक, प्राध्यापक आणि भोळी-भाबडी जनता यांच्या चांगुलपणामुळेच तू आपले अस्तित्व टिकवून आहेस. तू खरंच फार भाग्यवान आहेस. आजही देशहितदक्ष, प्रामाणिक, देशाच्या विकासासाठी तन -मन-धनाने    झटणारे देशसेवक कार्यरत आहेत. त्यांच्या प्रयत्नांना जर जनतेने मनावर घेतले तर ही आई सुवर्णभूमी म्हणून पुन्हा नावारूपाला नक्कीच येईल.  आता तिचे सुपुत्र नव्या दमानं आपल्या आईची काळजी घेण्यास सुरुवात करत आहेत! देशहिताला बाधक गोष्टी हुडकून त्या नष्ट करण्याच्या कामाला हळू हळू गती मिळत आहे. प्रगतीच्या असंख्य वाटा तुझ्यादिशेने येत आहेत. अशा या मह्न्मंगल, सुंदर, मातेला कोटी कोटी जनते कडून “माँ तुझे सलाम”

तुझी भरभराट होवो

साऱ्या जगात तू श्रेष्ठ ठरो

आभाळमाया करणाऱ्या हे भारत माते

तुला उदंड आयुष्य मिळो

आणि पुन्हा पुन्हा तुझ्या कुशीत आम्हाला जन्म मिळूदे